Từ khóa: Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; chuyên gia; cộng tác viên chuyên sâu; nâng cao năng lực; lực lượng, chủ thể.

Đặt vấn đề

Trong thời gian qua, nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy, tổ chức đảng và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các lực lượng, chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đã phát triển nhanh chóng, ngày càng rộng khắp, được tổ chức ngày càng chặt chẽ, năng lực thực hiện nhiệm vụ từng bước được nâng lên. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao đặt ra cho nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới, đòi hỏi phải có giải pháp đồng bộ để nâng cao năng lực các lực lượng, chủ thể; xây dựng đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu thực hiện nhiệm vụ quan trọng này.

1. Sự cần thiết nâng cao năng lực các lực lượng, các chủ thể; xây dựng đội ngũ chuyên gia và cộng tác viên chuyên sâu tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Một là, nâng cao năng lực các lực lượng, các chủ thể; xây dựng đội ngũ chuyên gia và cộng tác viên chuyên sâu là nhiệm vụ rất quan trọng và có tính tất yếu khách quan

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, đòi hỏi các lực lượng, chủ thể tham gia không chỉ có ý thức chính trị, nhiệt tình cách mạng mà còn phải có trình độ chuyên môn và am hiểu thực tiễn. Hơn nữa: “địch đứng trong bóng tối, ta đứng ngoài ánh sáng; địch có năm bảy kẻ thù với nhiều âm mưu, thủ đoạn, được sự hậu thuẫn của tài chính, khoa học - kỹ thuật hiện đại còn ta vẫn chỉ là một nước đang phát triển.”[1, tr.21-22] nên nếu không chủ động rất dễ bị bất ngờ, lúng túng. Do đó, để thực hiện nhiệm vụ này có hiệu quả, các lực lượng tham gia, nhất là đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu phải thường xuyên được đào tạo, bồi dưỡng và tự giác nâng cao năng lực bảo vệ, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như năng lực nhận diện và xử lý các thông tin sai trái, thù địch, kỹ năng đấu tranh bằng nhiều hình thức khác nhau để phản bác, ngăn chặn những luận điệu sai trái, thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.

Hai là, nâng cao năng lực của các lực lượng, chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một trong những nhân tố quan trọng liên quan đến thành bại của cách mạng

Thực tiễn phong trào cách mạng thế giới và cách mạng Việt Nam và đặc biệt là sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu là bài học đắt giá trong việc xây dựng, quản lý, sử dụng các lực lượng, chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam đã luôn quan tâm xây dựng đội ngũ những chiến sĩ cách mạng trung kiên và nâng cao trình độ giác ngộ cách mạng cho quần chúng nhân dân. Nhờ vậy, đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc và công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Ba là, nâng cao năng lực cho lực lượng, chủ thể và xây dựng đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu trong giai đoạn hiện nay nhằm đáp ứng yêu cầu mới đặt ra cho công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là một nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài và ở mỗi giai đoạn khác nhau, tính chất, yêu cầu cũng rất khác nhau. Trong giai đoạn hiện nay, bên cạnh những yếu tố thuận lợi, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cũng đang đứng trước nhiều khó khăn, thử thách. Đặc biệt: “những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và tình hình tham nhũng, lãng phí, tiêu cực... còn diễn biến phức tạp”[2, tr.164]. Đại hội XIII của Đảng nhận định: “Một bộ phận cán bộ, đảng viên bản lĩnh chính trị không vững vàng, suy thoái về tư tưởng chính trị, còn hoài nghi, mơ hồ về mục tiêu, lý tưởng của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; một số ít hoang mang, dao động, mất lòng tin; cá biệt còn phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối đổi mới của Đảng”[2, tr.168]. Trong khi đó: “Sự chống phá của các thế lực thù địch, tổ chức phản động ngày càng tinh vi hơn”[2, tr.164]. Những khó khăn, thách thức nêu trên đòi hỏi phải không ngừng nâng cao năng lực cho các lực lượng, các chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới, nhất là đội ngũ chuyên gia và cộng tác viên chuyên sâu.

2. Thực trạng nâng cao năng lực các lực lượng, các chủ thể; xây dựng đội ngũ chuyên gia và cộng tác viên chuyên sâu tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Chủ thể thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là toàn Đảng, toàn quân và toàn dân, trong đó các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp là chủ thể đóng vai trò hạt nhân quy tụ, đoàn kết lực lượng toàn dân bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Lực lượng tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng rất phong phú, đa dạng, trong đó nòng cốt là lực lượng tuyên giáo các cấp, bao gồm: Tuyên giáo cấp ủy, tuyên giáo các tổ chức chính trị - xã hội, tuyên huấn trong các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang; các cán bộ nghiên cứu, giảng dạy lý luận chính trị và khoa học xã hội và nhân văn; văn nghệ sĩ; phóng viên, biên tập viên các cơ quan thông tấn, báo chí, truyền thông, các cán bộ làm công tác tư tưởng văn hóa.

Đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu bao gồm các nhà khoa học, nhà nghiên cứu lý luận chính trị, những nhà quản lý các cấp hay những người làm công tác thực tiễn có nhiều kinh nghiệm giữ vai trò chủ công trong tham mưu và trực tiếp tác chiến, đấu tranh chống lại các âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đối với nền tảng tư tưởng của Đảng. Đây chính là đội ngũ “tinh hoa” vừa có trình độ chuyên môn, am hiểu thực tiễn, có bản lĩnh chính trị vững vàng, vừa có uy tín, tầm ảnh hưởng lớn với xã hội.

Lực lượng chuyên trách có nhiệm vụ quán triệt, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tổ chức bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, kỹ năng về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; tiến hành các biện pháp nghiệp vụ để rà quét, bóc gỡ, ngăn chặn những thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch.

Thực hiện Nghị quyết 35-NQ/TW ngày 25-10-2018 của Bộ Chính trị khóa XII về: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, thời gian qua, các cấp ủy, tổ chức đảng đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng, phát triển các lực lượng, chủ thể tham gia công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Từ Trung ương đến cấp huyện, thị xã đã thành lập Ban Chỉ đạo 35, qua đó đã lãnh đạo, chỉ đạo, huy động sự tham gia đông đảo của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Các địa phương, cơ quan, đơn vị đã có nhiều cách thức tổ chức thực hiện nhằm nâng cao năng lực của các lực lượng, chủ thể tham gia công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Việc nâng cao nhận thức và các kỹ năng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cho các chủ thể, lực lượng, đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên được quan tâm hơn.

Nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương đã chú trọng đến việc xây dựng đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu; thành lập nhóm/tổ chuyên gia, nhóm/tổ/đội cộng tác viên để huy động lực lượng tham gia. Trong thời gian qua, đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu đã bước đầu phát huy tốt vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng, lý luận, tích cực tham gia viết bài cung cấp các luận cứ khoa học trên nhiều diễn đàn quan trọng như hội nghị, hội thảo, xuất bản sách báo, tạp chí, trả lời phỏng vấn hoặc tham gia đấu tranh trực diện trên mạng xã hội, tạo hiệu ứng lan tỏa rộng rãi, tích cực trong xã hội; tham gia viết tin, bài, xây dựng video, hình ảnh để đấu tranh trên không gian mạng; tham gia chia sẻ, lan tỏa những thông tin tích cực để “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”.

Đội ngũ giảng viên của nhiều học viện, nhà trường đã chủ động, tích cực lồng ghép, tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong giáo án, bài giảng và các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng khác nhằm tuyên truyền, giáo dục, bồi dưỡng cho học viên, sinh viên kiến thức, kỹ năng về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Ban tuyên giáo của nhiều tỉnh, thành phố, đơn vị lực lượng vũ trang đã xây dựng được đội ngũ cộng tác viên chuyên sâu là những người có chuyên môn, nghiệp vụ về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; có kinh nghiệm trong hoạt động thực tiễn để tham gia cố vấn, thực hiện các giải pháp kỹ thuật để rà quét, bóc gỡ, ngăn chặn các thông tin xấu, độc, các quan điểm sai trái, xuyên tạc; đồng thời, tuyên truyền, lan tỏa những thông tin tích cực, chính thống đến đông đảo quần chúng nhân dân. Thời gian qua, nhất là ở những thời điểm diễn ra các sự kiện chính trị quan trọng như Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử Quốc hội khoá XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 hoặc trong thời điểm dịch bệnh Covid-19 bùng phát, rất nhiều thông tin xấu độc, quan điểm sai trái đã bị xử lý, bóc gỡ kịp thời, góp phần định hướng tư tưởng chính trị và dư luận xã hội. Có thể khẳng định, việc nâng cao năng lực cho các chủ thể, lực lượng và xây dựng đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu đã góp phần quan trọng tạo nên những thành công trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc nâng cao năng lực cho các chủ thể, lực lượng, xây dựng đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên tham gia công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng vẫn còn những hạn chế nhất định: Một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa nghiêm túc quán triệt việc thực hiện Nghị quyết 35-NQ/TW đến cán bộ, đảng viên; chưa huy động được đông đảo lực lượng tham gia, chưa phát huy mạnh mẽ vai trò của tất cả các chủ thể. Nhiều cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân có nhiệt tình cách mạng nhưng còn lúng túng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điêm sai trái, thù địch... Nhìn chung, đội ngũ đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu còn mỏng, hoạt động còn đơn lẻ, chưa thường xuyên, chưa có sự phối hợp để tạo thành mạng lưới rộng khắp, chặt chẽ; năng lực, kỹ năng, kinh nghiệm còn hạn chế và có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu của việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.

3. Một số giải pháp nâng cao năng lực các lực lượng, chủ thể; xây dựng đội ngũ chuyên gia và cộng tác viên chuyên sâu tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

3.1 Nâng cao năng lực các lực lượng, chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các lực lượng, chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Phát huy tối đa vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu; đặc biệt là thành viên Ban Chỉ đạo 35 các cấp trong việc tuyên truyền, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tập trung lãnh đạo kiện toàn, xây dựng phát triển lực lượng đấu tranh theo hướng chủ động tạo thế liên hoàn, vững chắc, có bộ phận nòng cốt, chuyên sâu, tập hợp lực lượng rộng rãi. Quản lý chặt chẽ tình hình chính trị nội bộ; nắm bắt, dự báo, xử lý kịp thời những vấn đề tư tưởng nảy sinh. Đồng thời, cần duy trì tốt các chuyên trang, chuyên mục bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Thứ hai, phát huy thế trận toàn dân, ra sức tập hợp lực lượng tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Các cấp ủy đảng cần chủ động xây dựng kế hoạch, nội dung đấu tranh trọng tâm, sát với sự chỉ đạo của Đảng; dự báo kịp thời với sự phát triển của tình hình; phát huy triệt để các lực lượng xung kích, các nhà khoa học nhất là những chuyên gia khoa học hàng đầu, đội ngũ cán bộ đầu ngành, nhà báo, văn nghệ sỹ và đông đảo các cộng tác viên nhiệt huyết, có bản lĩnh cùng tham gia đấu tranh. Mỗi cơ quan chuyên ngành, mỗi nhà khoa học, lãnh đạo và quản lý, trước những tư tưởng phản động, thù địch có liên quan đến trực tiếp chuyên ngành, lĩnh vực của mình phụ trách cần chủ động định hướng nội dung và triển khai tổ chức lực lượng đấu tranh kịp thời.

Thứ ba, kết hợp đa dạng, mở rộng các hình thức đấu tranh với giáo dục, tuyên truyền rộng khắp trong quần chúng nhân dân: “làm cho cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là nhiệm vụ của hệ thống chính trị mà còn là hành động tự giác của toàn thể nhân dân”[3, tr.91]. Mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi người dân cần trở thành người chiến sĩ đấu tranh tích cực, phục vụ kịp thời cho các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại quan trọng của đất nước.

Thứ tư, hoàn thiện cơ chế, chính sách và các điều kiện bảo đảm để tạo động lực và hỗ trợ các lực lượng tham gia công tác này. Cần xây dựng cơ chế, chính sách đãi ngộ thỏa đáng về phụ cấp, điều kiện phát triển cho các lực lượng tham gia, nhất là lực lượng nòng cốt, chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu để tạo động lực cho họ. Ngoài ra, cần đầu tư các phương tiện máy móc, kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại để hỗ trợ cho các lực lượng rà quét, phát hiện, bóc gỡ những thông tin xấu, độc, những quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng.

Thứ năm, tăng cường sự phối hợp giữa các lực lượng, chủ thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; xây dựng những quy định, cơ chế phối hợp cụ thể, quy định rõ quyền và trách nhiệm tham gia của các lực lượng. Tạo cơ chế phối hợp thông suốt, thường xuyên giữa các lực lượng bằng các hoạt động có tính gắn kết như hội nghị, hội thảo, tọa đàm, nghiên cứu thực tiễn, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thông tin.

3.2. Xây dựng đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Thứ nhất, tiến hành sàng lọc, tuyển chọn kỹ lưỡng những người có trình độ, năng lực, bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng. Xây dựng lực lượng chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu cần đặt chất lượng lên hàng đầu, tuyển chọn dựa trên nguồn nhân lực tại chỗ để có điều kiện sàng lọc, có cơ sở đánh giá, có cơ chế kiểm tra, giám sát.

Thứ hai, thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới: Tổ chức các diễn đàn, hội nghị, hội thảo, tọa đàm để đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu có cơ hội bàn luận, trao đổi, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm; thường xuyên tổ chức các lớp cập nhật kiến thức, thông tin mới… để định hướng tư tưởng, nâng cao trình độ cho đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu.

Thứ ba, cụ thể hóa cơ chế bảo vệ và chính sách đãi ngộ, tôn vinh phù hợp đối với sự tham gia, đóng góp của đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu. Áp dụng cơ chế bảo mật thông tin cá nhân, bảo vệ nhân thân cho đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu để họ yên tâm, vững tin tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhất là trên không gian mạng. Xây dựng cơ chế đãi ngộ cả về vật chất và tinh thần, cơ hội phát triển, có cách thức tôn vinh những người tham gia tích cực, có đóng góp quan trọng cho nhiệm vụ chính trị quan trọng này.

Thứ tư, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu để kịp thời phát hiện những nhân tố tích cực, điều chỉnh, uốn nắn những hoạt động chưa phù hợp. Sàng lọc, rà soát để bổ sung, phát triển lực lượng bằng đội ngũ cán bộ chuyên gia trẻ, có nhiệt tình cách mạng, nhiệt huyết đấu tranh.

Kết luận

Nâng cao năng lực các lực lượng, các chủ thể; xây dựng đội ngũ chuyên gia, công tác viên chuyên sâu trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là một trong những nhiệm vụ chính trị rất quan trọng của chúng ta hiện nay. Đây là phương thức để huy động, phát huy tối đa các cán bộ, đảng viên, nhân dân tham gia thực hiện nhiệm vụ này; trong đó đội ngũ chuyên gia, cộng tác viên chuyên sâu là lực lượng tinh nhuệ nhất, tiên phong trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Thực hiện được nhiệm vụ này công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng sẽ hiệu quả.

Tài liệu tham khảo:

[1] Cục Tuyên huấn, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam (2019), Bảo vệ và phát triển tư tưởng của Đảng trong tình hình mới, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

[2] Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập II, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.