Phòng Truyền thống Học viện Chính trị khu vực I (Ảnh minh họa: Dũng Phạm)

Đặt vấn đề

Bảy mươi năm truyền thống Học viện Chính trị khu vực I là mốc thời gian đặc biệt quan trọng, là cơ hội để Đảng bộ Học viện tổng kết công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; xây dựng đội ngũ và nghiên cứu lý luận của Đảng, Nhà nước. Truyền thống vẻ vang này đã tạo động lực để Đảng bộ Học viện viết tiếp những trang sử mới với sứ mệnh, tầm nhìn, giá trị cốt lõi; gắn kết truyền thống và lịch sử, vững bước trên con đường cách mạng của Đảng và dân tộc Việt Nam, hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.

1. Những mốc son lịch sử của Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I (1953-2023)

Học viện Chính trị khu vực I được thành lập năm 1953 từ quá trình hình thành các trường Đảng khu và liên khu. Qua 70 năm xây dựng và phát triển (1953-2023), Học viện Chính trị khu vực I đã trải qua nhiều lần hợp nhất, sáp nhập, đổi tên. Khái quát các mốc son lịch sử của Đảng bộ Học viện qua các thời kỳ như sau:

Thời kỳ (1953-1958) Trường chính trị của các khu và các liên khu ở phía Bắc[1]

Trong thời kỳ này, tất cả chi bộ, đảng bộ của các nhà trường đặt dưới sự chỉ đạo của các đảng bộ khu và liên khu phía Bắc. Đảng bộ, chi bộ tập trung xây dựng đội ngũ, củng cố tổ chức đảng và lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị quan trọng là mở lớp huấn luyện cán bộ phục vụ cải cách ruộng đất và xây dựng chính quyền cơ sở phục vụ nhiệm vụ “kháng chiến, kiến quốc” trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Sau năm 1954, các trường tiếp tục huấn luyện cán bộ đáp ứng yêu cầu khôi phục và phát triển kinh tế miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Thời kỳ (1959-1983) Đảng bộ các Trường Nguyễn Ái Quốc[2]^.

Đây là thời kỳ Đảng bộ các trường Nguyễn Ái Quốc đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ban Bí thư Trung ương Đảng. Đảng bộ các trường Nguyễn Ái Quốc tập trung chỉ đạo xây dựng khung bộ máy tổ chức và chương trình đào tạo. Do đó, tại các trường đã hình thành 03 khoa ghép đầu tiên thuộc khối kiến thức cơ bản gồm: Khoa Triết học - Chủ nghĩa Cộng sản khoa học; Khoa Kinh tế chính trị - Quản lý kinh tế; Khoa Lịch sử Đảng - Xây dựng Đảng; định hình khung chương trình lý luận chính trị cho cán bộ dân tộc thiểu số, hệ trung cấp lý luận chính trị tập trung 2 năm. Lớp trung cấp lý luận chính trị không tập trung đầu tiên tổ chức tại địa phương (tại các huyện của tỉnh Lai Châu và Nghĩa Lộ). Các trường còn mở các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị kết hợp bổ túc văn hóa cho cán bộ vùng Tây Nguyên, cán bộ phụ nữ miền Nam; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia; biên soạn thành công 02 tập giáo trình đầu tiên: “Quản lý công nghiệp” và môn “Quản lý xí nghiệp công nghiệp”); tham gia thực hiện nhiệm vụ quốc tế (trường Nguyễn Ái Quốc II và trường Nguyễn Ái Quốc VI cử cán bộ chủ chốt đi hỗ trợ xây dựng hệ thống trường Đảng của Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào và Vương quốc Campuchia).

 Thời kỳ (1983-1993) Đảng bộ trường Nguyễn Ái Quốc khu vực I.

Năm 1983, các Trường Nguyễn Ái Quốc I, II, III và VI hợp nhất thành trường Nguyễn Ái Quốc Khu vực I, trụ sở đặt tại Thanh Xuân - Từ Liêm - Hà Nội (trụ sở của Học viện hiện nay tại 15 Khuất Duy Tiến - Thanh Xuân - Hà Nội). Năm 1990, Trường Tổ chức - Kiểm tra Trung ương I sáp nhập vào trường Nguyễn Ái Quốc khu vực I. Đảng bộ trường Nguyễn Ái Quốc khu vực I trực thuộc Đảng bộ Trường Đảng cao cấp Nguyễn Ái Quốc (1983-1986); Đảng bộ Học viện Khoa học Xã hội Nguyễn Ái Quốc (1986-1993)[3]. Đây là thời kỳ Đảng bộ tập trung chỉ đạo xây dựng khung chương trình đào tạo cao cấp lý luận chính trị và phân chia loại hình lớp học theo đối tượng đào tạo: Lớp A: đào tạo cán bộ quản lý nông nghiệp, nông thôn; lớp B: đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý; lớp C: đào tạo cán bộ khối công nghiệp; lớp E: đào tạo cán bộ dân tộc thiểu số. Lớp cao cấp lý luận chính trị hệ tại chức đầu tiên được mở tại thành phố Hải Phòng. Nhà trường tổ chức các chương trình bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý cho các bộ, ban, ngành Trung ương; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác xây dựng Đảng thuộc công tác tổ chức, kiểm tra, tuyên giáo, dân vận... Nội san Giáo dục lý luận ra đời - tiền thân của Tạp chí Giáo dục lý luận hiện nay.

Thời kỳ (1993-2005) Đảng bộ Phân viện Hà Nội.

 Theo Quyết định số 61/QĐ-TW ngày 10/3/1993 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp lại các Trường đảng Trung ương, Trường Nguyễn Ái Quốc khu vực I đổi tên gọi thành Phân viện Hà Nội thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đảng bộ Phân viện Hà Nội trực thuộc Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đảng bộ tập trung chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị được giao như: đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trung, cao cấp của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể nhân dân về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng và chính sách của Nhà nước; về các khoa học chính trị, kinh tế, văn hóa, quốc phòng, an ninh và nghiệp vụ xây dựng Đảng. Đây là thời kỳ Đảng bộ định hình được tư duy chiến lược mang tính đột phá “4 hiện đại hóa”: hiện đại hóa đội ngũ cán bộ, giảng viên; hiện đại hóa nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng; hiện đại hóa trong nghiên cứu khoa học; hiện đại hóa cơ sở vật chất; hình thành hệ cử nhân chính trị 2 năm; biên soạn các tập bài giảng đầu tiên dành cho chương trình cử nhân chính trị: Tư tưởng Hồ Chí Minh, Lịch sử triết học, Quản lý kinh tế, Quan hệ quốc tế và lễ tân ngoại giao... Thúc đẩy nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế. Năm1994, Nội san Giáo dục lý luận được nâng cấp thành Tạp chí Giáo dục lý luận.

Thời kỳ (2005-2013) Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I và Đảng bộ Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I.

Theo Nghị quyết số 52/NQ-TW ngày 30/7/2005 của Bộ Chính trị khóa IX, Phân viện Hà Nội đổi tên thành Học viện Chính trị khu vực I trực thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Tiếp đó, theo Quyết định số 60/QĐ-TW ngày 07/5/2007 và Quyết định số 100/QĐ-TW ngày 22/10/2007 của Bộ Chính trị khóa X, Học viện Chính trị khu vực I đổi tên thành Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I trực thuộc Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh. Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I trực thuộc Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2005-2007) và Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I trực thuộc Đảng bộ Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh (2007-2013).

Học viện có nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ khoa học chính trị, hành chính của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể quần chúng trên địa bàn các tỉnh/thành phố phía Bắc từ Hà Tĩnh trở ra; là trung tâm nghiên cứu khoa học lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghiên cứu đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, nghiên cứu về khoa học chính trị, hành chính.

Trong thời kỳ này, Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I chú trọng chỉ đạo đổi mới và nâng cao chất lượng chương trình đào tạo Cao cấp lý luận chính trị theo hướng đổi mới nội dung và ứng dụng phương pháp giảng dạy tích cực, hiện đại; mở chương trình đào tạo cử nhân chính trị cho cán bộ nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào; mở mã ngành và tổ chức đào tạo cao học; đạt nhiều thành tựu nổi bật trong công tác nghiên cứu khoa học và tăng cường hợp tác quốc tế; xây dựng và vận hành trang thông tin điện tử của Học viện.

Thời kỳ (2014 đến nay) Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I.

Theo Quyết định số 544/QĐ-HVCTQG ngày 18/02/2014 của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I đổi tên thành Học viện Chính trị khu vực I. Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I thuộc Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đây là thời kỳ Đảng bộ kế thừa và phát huy cao độ những thành tựu, giá trị truyền thống mà các thế hệ cán bộ lãnh đạo, đội ngũ viên chức và người lao động qua các thời kỳ đã luôn vượt qua khó khăn, bản lĩnh, sáng tạo và cống hiến.

2. Những thành tựu chủ yếu của Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I giai đoạn (2014-2023)

Trên tinh thần kế thừa và phát huy những thành tựu, giá trị truyền thống, gắn với bối cảnh mới (2014 - 2023), Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I luôn nắm vững chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và sáng tạo trong chỉ đạo thành công các nhiệm vụ chính trị được giao. Có thể khái quát thành tựu về sự lãnh đạo của Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I giai đoạn (2014-2023) trên một số nội dung sau:

Một là, Đảng bộ lãnh đạo hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được giao

Tạo ra bước đột phá trong tư duy về đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng: Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhất là công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, tình hình quốc tế biến chuyển không ngừng mang lại nhiều vận hội cho sự phát triển nhưng cũng ẩn chứa nhiều nguy cơ, thách thức. Thực tiễn đó đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý. Kế thừa những thành tựu đã đạt được, với tinh thần chủ động, tích cực, Đảng bộ Học viện xác định nhiệm vụ trọng tâm cần lãnh đạo tổ chức thực hiện là đổi mới nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng theo hướng: tăng cường phẩm chất, năng lực cho người học, giúp học viên nắm vững lý luận và vận dụng lý luận vào thực tiễn để phát triển địa phương, đơn vị và đất nước. Để đạt mục tiêu đó, Đảng uỷ, Ban Giám đốc Học viện đề ra nhiều văn bản, nghị quyết và chỉ đạo quyết liệt việc xây dựng chuẩn đầu ra môn học; xây dựng đề cương môn học theo hướng cốt lõi, tăng cường vận dụng lý luận vào thực tiễn; lớp học kết hợp giữa giảng đường và hiện trường; giữ vững bản chất trường Đảng (tính khoa học, tính đảng, tính sáng tạo, tính thực tiễn) trong công tác giảng dạy; đổi mới khâu kiểm tra, đánh giá, xây dựng bộ đề thi tự luận mở nhằm phát triển năng lực tư duy, sự sáng tạo của người học.

Trong số các văn bản, nghị quyết của Đảng uỷ, Ban Giám đốc được ban hành nhằm chỉ đạo đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng, phải kể đến Thông báo 216- TB/HVCTKVI ngày 07-4-2020 của Học viện Chính trị khu vực I về điều chỉnh đề cương và Kế hoạch bài giảng/chuyên đề. Văn bản chỉ đạo này là kết quả của quá trình đấu tranh tư duy, gạt bỏ lối mòn tư duy giảng dạy theo lỗi cũ, tạo sự đồng thuận về tư tưởng của đội ngũ và tinh thần quyết tâm đổi mới sâu sắc, toàn diện công tác giảng dạy lý luận chính trị tại Học viện. Để khắc phục tình trạng giảng dạy theo lối kinh viện, xa đời thực tế, đề cương của các khoa, kế hoạch bài giảng của các giảng viên tiến hành điều chỉnh mạnh mẽ theo hướng: giảng dạy lý luận chính trị là giúp học viên nắm vững tinh thần cốt lõi của lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đánh giá sát tình hình thực tiễn và đề xuất giải pháp vận dụng lý luận vào thực tiễn, cải biến thực tiễn; phục vụ thiết thực cho cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Cùng với quá trình đổi mới nội dung giảng dạy là quá trình Đảng bộ chú trọng chỉ đạo đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng tích cực, hiện đại, lấy người học làm trung tâm, biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo; tăng cường kỷ cương, kỷ luật học đường, góp phần phòng chống biểu hiện của "bệnh lười học lý luận chính trị" trong đội ngũ học viên. Học viện sáng tạo trong tổ chức mô hình giáo dục tính Đảng cho học viên bằng chương trình Tuần sinh hoạt chính trị đầu khoá. Hoạt động này nhằm gìn giữ lý tưởng cách mạng, nâng cao nhận thức, tăng cường động cơ, ý thức học tập lý luận chính trị đúng đắn cho đội ngũ học viên. Đây là bước đột phá tư duy quan trọng, tạo ra những thay đổi về chất trong nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng tại Học viện trong những năm qua. Tinh thần đổi mới này đã thấm vào từng bài giảng, từng môn học và tạo ra những bước phát triển mới trong nhận thức và hành động thực tiễn của hàng ngàn học viên tham gia các khoá đào tạo, bồi dưỡng của Học viện - họ vốn là những cán bộ lãnh đạo, quản lý của các tỉnh, thành phía Bắc và các bộ, ngành Trung ương[4]. Học viện Chính trị khu vực I tiếp tục có nhiều đóng góp quan trọng đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng. Đây là biểu hiện cụ thể, tập trung của việc kế thừa và phát huy những thành tựu, những giá trị truyền thống trong bối cảnh mới và khẳng định vị thế, vai trò của Học viện với cách mạng qua các thời kỳ lịch sử.

Cùng với nhiệm vụ đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng, Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I quan tâm lãnh đạo nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu khoa học với quan điểm xuyên suốt là: nghiên cứu khoa học trước tiên phải phục vụ nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng; tổng kết lý luận, thực tiễn; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và tư vấn chính sách. Một số lượng lớn đề tài khoa học các cấp; hội thảo, tọa đàm khoa học đã được phê duyệt và triển khai thực hiện. Trong giai đoạn (2013-2023), Học viện đã triển khai thành công 12 đề tài cấp Nhà nước; 33 đề tài cấp bộ; 18 chương trình/dự án khoa học hợp tác với các cơ quan/địa phương; 262 đề tài cơ sở (trong đó có 180 đề tài cơ sở phân cấp và 82 đề tài cơ sở tự chủ); 51 hội thảo/tọa đàm cấp cơ sở; 7 hội thảo/toạ đàm cấp quốc gia; 3 hội thảo/tọa đàm cấp bộ, liên bộ.

Hoạt động nghiên cứu khoa học của Học viện hướng tới triển khai thực hiện tốt Nghị quyết 35 - NQ/TW của Bộ Chính trị Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Học viện đã huy động được đông đảo giảng viên, học viên tham gia các cuộc thi viết chính luận, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát động[5]. Năm 2022, Học viện Chính trị khu vực I chủ động tổ chức Cuộc thi viết bài và sinh hoạt chuyên đề bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong khối học viên tại các lớp Cao cấp lý luận Chính trị hệ tập trung[6]. Hoạt động phát triển văn hóa đọc đã tập trung giới thiệu các công trình nghiên cứu bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một mô hình nghiên cứu khoa học, tuyên truyền có giá trị thiết thực trên nhiều phương diện[7]. Đây cũng là hoạt động có ý nghĩa trong khẳng định vị thế, vai trò của trường Đảng trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phòng chống các biểu hiện “tự diễn biến”,“tự chuyển hóa” trong nội bộ và âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch đang tập trung công phá mặt trận tư tưởng của Đảng.

Đảng bộ coi trọng lãnh đạo nâng cao chất lượng hoạt động hợp tác quốc tế. Các chương trình, kế hoạch hợp tác quốc tế được xây dựng và triển khai một cách chủ động, bảo đảm mục tiêu nghiên cứu, trao đổi học thuật, kinh nghiệm giảng dạy, phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng và góp phần tư vấn chính sách cho Đảng, Nhà nước và các địa phương.

Đảng bộ quan tâm lãnh đạo xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật đồng bộ và hiện đại, đặc biệt là việc xây dựng hệ thống thông tin nội bộ, hành chính điện tử (Egov), xây dựng phần mềm quản lý cán bộ và phần mềm quản lý giờ giảng phục vụ công tác thanh toán và đánh giá cán bộ... là những đóng góp quan trọng thúc đẩy nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành của Học viện. Công tác đầu tư, mua sắm trang thiết bị mới, hiện đại được đẩy mạnh. Học viện đã xây dựng được các phòng học thông minh nhằm thúc đẩy đổi mới phương pháp giảng dạy. Thư viện thông minh được khánh thành và đi vào hoạt động với nhiều trang thiết bị hiện đại, với 5000 đầu sách, tài liệu (trong đó có 2500 đầu sách, tài liệu, luận văn, luận án đã được số hóa). Công tác quản lý tài chính, tài sản công ngày càng khoa học, hiệu quả, bảo đảm đúng chế độ, chính sách, góp phần thúc đẩy hoạt động giảng dạy và nghiên cứu. Cảnh quan, môi trường của Học viện ngày càng khang trang, hiện đại, xanh sạch, đẹp.

Hai là, Đảng bộ chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác chính trị, tư tưởng

Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I coi trọng thực hiện việc tuyên truyền, quán triệt nghị quyết của Đảng, của Đảng bộ. Hằng tháng, Học viện Chính trị khu vực I tổ chức chào cờ và phổ biến nghị quyết cho toàn thể cán bộ, viên chức, người lao động. Nội dung chủ yếu của các buổi sinh hoạt chính trị này là phổ biến, quán triệt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, Đảng ủy khối các cơ quan Trung ương cũng như chỉ thị, nghị quyết của Đảng ủy Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đảng bộ tập trung chỉ đạo thực hiện giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao đạo đức cách mạng, đạo đức nhà giáo cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, giảng viên. Học viện luôn quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” với nhiều mô hình, giải pháp thiết thực. Học viện đã tổ chức nhiều cuộc toạ đàm, hội thảo như: nghiên cứu vận dụng tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", "Đạo đức cách mạng", "Đảng ta"... của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào nâng cao hiệu quả công tác, nâng cao đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên tại Học viện trong bối cảnh hiện nay; tổ chức viết sách vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị trong nâng cao chất lượng công tác giảng dạy lý luận chính trị tại Học viện Chính trị khu vực I. Đảng bộ chú trọng giáo dục lịch sử dân tộc, lịch sử của Học viện để từ đó tăng cường niềm tự hào, ý thức trách nhiệm và tinh thần cống hiến, phụng sự của đội ngũ cán bộ, viên chức và người lao động trong giai đoạn hiện nay.

Ba là, Đảng bộ chú trọng lãnh đạo làm tốt công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ đáp ứng yêu cầu của tình hình mới

Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I trong những năm qua tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc các chủ trương của Đảng về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, viên chức. Nắm vững chủ trương của Đảng, sự chỉ đạo của Đảng ủy Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, gắn với điều kiện cụ thể của đơn vị, Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I đã ban hành nhiều văn bản và tổ chức thực hiện nhiều giải pháp thiết thực thúc đẩy sự phát triển của đội ngũ cán bộ, viên chức. Hằng năm, Học viện cử hàng chục lượt cán bộ, giảng viên tham gia các khóa đào tạo Thạc sỹ, Tiến sỹ, cử nhân văn bằng 2 về lý luận chính trị, Cao cấp, trung cấp lý luận chính trị; bồi dưỡng về kinh điển Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bồi dưỡng về quản lý nhà nước, chức danh nghề nghiệp cho giảng viên, lãnh đạo cấp phòng, cấp vụ; học lớp đối tượng 2, đối tượng 3 về Quốc phòng và An ninh và các lớp nghiệp vụ, như: Nghiệp vụ sư phạm, phương pháp giảng dạy tích cực, giảng dạy trong phòng học thông minh, nghiệp vụ văn phòng; cử từ 10 đến 15 giảng viên đi thực tế dài hạn tại địa phương và 10 đến 15 giảng viên đi thực tế nội bộ nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ. Thực hiện quy trình thông qua/gia tăng bài giảng và dự giờ giảng cấp khoa, cấp Học viện đối với giảng viên nghiêm túc, thúc đẩy nâng cao chất lượng các bài giảng theo hướng gắn lý luận với thực tiễn.

Cùng với tạo điều kiện, thúc đẩy công tác đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, viên chức, Đảng bộ Học viện coi trọng giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức của đội ngũ cán bộ, viên chức. Học viện ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về xây dựng văn hóa công sở, đạo đức nhà giáo, cụ thể như: Quyết định số 2101-QĐ/HVCTKV I ngày 12/10/2020 của Giám đốc Học viện Chính trị khu vực I ban hành Quy định văn hóa công sở tại Học viện Chính trị khu vực I; Quyết định số 162-QĐ/HVCTKV I ngày 19 tháng 02 năm 2021 của Giám đốc Học viện ban hành Quy định về đạo đức nhà giáo của Học viện Chính trị khu vực I; Quyết định số 67-QĐ/ĐU ngày 29/10/2021 của Đảng ủy Học viện Chính trị khu vực I ban hành Phiếu đánh giá kết quả thực hiện nêu gương đối với cán bộ, đảng viên. Những văn bản này được triển khai đến các chi bộ, là cơ sở để đánh giá thường xuyên cán bộ, đảng viên, viên chức và người lao động trong quá trình thực thi nhiệm vụ.

Đảng bộ đã xây dựng hệ thống quy định, quy chế về công tác cán bộ; thực hiện nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý cán bộ trên tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch, đoàn kết và hiệu quả. Công tác đánh giá cán bộ được thực hiện theo hướng: Xuyên suốt, liên tục, đa chiều, theo tiêu chí cụ thể, bằng sản phẩm, thông qua khảo sát, công khai kết quả và so sánh với chức danh tương đương; gắn đánh giá cá nhân với tập thể và kết quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị. Đổi mới công tác tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển cán bộ, bổ nhiệm, bố trí, sử dụng cán bộ; xây dựng quy định về thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ, tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ.

Bốn là, Đảng bộ quan tâm lãnh đạo công tác xây dựng Đảng

Công tác xây dựng Đảng được Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I xác định là nhiệm vụ then chốt, giữ vai trò quyết định tới việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Đảng uỷ đã xây dựng, sửa đổi, bổ sung quy chế làm việc, lãnh đạo thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; tăng cường thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các chi bộ trong việc thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của Học viện.

Đổi mới công tác xây dựng và triển khai nghị quyết của Đảng bộ; nâng cao chất lượng xây dựng nghị quyết và năng lực tổ chức thực hiện. Đảng bộ quan tâm công tác tạo nguồn, bồi dưỡng và kết nạp đảng viên, coi trọng cả về chất lượng và số lượng, bảo đảm về tiêu chuẩn, đúng quy trình, thủ tục. Đảng bộ luôn chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng quản lý đảng viên; đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của chính quyền, các đoàn thể; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng bộ, các khoa, ban và các tổ chức đoàn thể; nâng cao chất lượng hoạt động của chi bộ, chất lượng đảng viên; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng. Đổi mới công tác tự phê bình và phê bình hướng tới thiết thực, hiệu quả, phê bình thật thà để các đảng viên giúp nhau cùng tiến bộ, thúc đẩy sự phát triển của tổ chức. Năm 2023, Đảng bộ đã tổ chức thành công Hội thi tự phê bình. Hội thi đã góp phần nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, đảng viên về nội dung, yêu cầu của công tác xây dựng Đảng, của nguyên tắc tự phê bình, phê bình trong sinh hoạt Đảng; tạo ra bầu không khí cởi mở, tích cực, chân thành trong việc thực hiện tự phê bình và phê bình tại các chi bộ, giữa các đảng viên trong toàn Đảng bộ.

Năm là, Đảng bộ quan tâm lãnh đạo các đoàn thể chính trị- xã hội

Đảng bộ đã tập trung lãnh đạo xây dựng, củng cố các tổ chức Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Ban Nữ công, Chi hội Cựu chiến binh vững mạnh, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo luật định và điều lệ của mỗi đoàn thể. Đảng bộ đã lãnh đạo tổ chức nhiều hoạt động thi đua hướng về các sự kiện chính trị lớn; giáo dục đoàn viên, cán bộ phấn đấu vươn lên trong công tác, đồng thời nâng cao ý thức tự giác trong sử dụng tài sản công; tham gia giám sát xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị; quan tâm chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của cán bộ, viên chức; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của đoàn viên; chủ động phát huy quyền làm chủ, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ của đoàn thể và Học viện, tham gia tích cực vào công tác xây dựng Đảng bộ. Lãnh đạo tổ chức nhiều hoạt động tập thể của cả Học viện nhằm tạo nên sự gắn kết, tình yêu thương đồng chí để tạo động lực, phối hợp hoàn thành nhiệm vụ chính trị có chất lượng hơn như: hoạt động nghỉ mát hằng năm, tổ chức đón tết Xuân yêu thương, Tết sum vầy. Phát huy vai trò của Hội Cựu giáo chức Học viện trong tăng cường kết nối các thế hệ, tạo mạch nối giữa truyền thống và hiện tại.

Từ thực tiễn quá trình Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị trong những năm qua có thể rút ra một số kinh nghiệm sau:

Một là, luôn kiên định và tuyệt đối trung thành với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng; nhận thức rõ trọng trách, sứ mệnh của Học viện Chính trị khu vực I đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của Đảng qua các thời kỳ để phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được giao.

Hai là, nắm vững chủ trương của Đảng, của Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, không ngừng vận dụng sáng tạo phù hợp với điều kiện cụ thể của Học viện.

Ba là, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá của trường Đảng, giữ vững khối đoàn kết nhất trí, tinh thần đồng thuận trong đơn vị và chú trọng huy động sức mạnh của tập thể trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị được giao.

Bốn là, các tổ chức đảng trong toàn Đảng bộ phải thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, thường xuyên đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo cho phù hợp và hiệu quả.

Năm là, làm tốt công tác tư tưởng trong Đảng bộ, xây dựng đội ngũ đảng viên, cấp ủy viên, nhất là bí thư cấp ủy có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao, có uy tín và khả năng tập hợp, quy tụ đảng viên, quần chúng để hoàn thành nhiệm vụ chính trị. Phát huy tinh thần tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu và của đội ngũ đảng viên trong các mặt công tác của Đảng bộ.

Sáu là, tăng cường kỷ cương, kỷ luật; tiến hành kiểm tra, giám sát tổ chức đảng và đảng viên một cách thường xuyên, hướng công tác này đến việc phát huy ưu điểm, phát hiện và nhân rộng điển hình tiên tiến; bảo vệ cái đúng, đấu tranh với cái sai trái, lạc hậu và tránh những biểu hiện tiêu cực ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển bền vững của tổ chức.

Để tiếp tục hoàn thành trọng trách lớn lao đó, Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I cần quan tâm thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp sau:

Một là, tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức giảng dạy bảo đảm cốt lõi và bảo đảm bản chất trường Đảng gắn chặt với bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đưa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào từng bài giảng, tăng cường giáo dục tính Đảng cho người học, gắn lý luận với thực tiễn, đổi mới mạnh mẽ phương pháp giảng dạy và dự giờ đối với giảng viên. Phát triển các chương trình bồi dưỡng theo hướng phục vụ nhu cầu của địa phương, tạo lập uy tín, khẳng định vị thế của Học viện. Nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu khoa học, đặc biệt là hướng nghiên cứu khoa học vào phục vụ công tác giảng dạy, đồng thời gắn với nâng cao chất lượng xuất bản tạp chí và xã hội hóa các sản phẩm nghiên cứu. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ giảng viên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Phát triển văn hóa đọc sâu rộng trong đội ngũ cán bộ, giảng viên và học viên. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại. Đổi mới và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế. Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, thanh tra trong các mặt hoạt động của Học viện.

Hai là, tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Trung ương, của cấp ủy cấp trên và của Đảng ủy. Tiếp tục đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng và xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện nghị quyết của Đảng ủy, của các chi bộ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, đặc điểm hoạt động của Đảng bộ và từng chi bộ và lãnh đạo thực hiện có hiệu quả. Giáo dục, bồi dưỡng cán bộ, viên chức, đảng viên và học viên nêu cao tinh thần thi đua yêu nước, truyền thống Học viện, có phẩm chất đạo đức cách mạng, có trách nhiệm cao trong công tác, phát huy dân chủ trong sinh hoạt đảng, sinh hoạt chuyên môn.

Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, viên chức, người lao động và học viên; tạo điều kiện thuận lợi cho các cá nhân được học tập nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn nghiệp vụ, năng lực công tác; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện tự phê bình và phê bình, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ và đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Ba là, tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của các đơn vị trong Học viện theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Thực hiện tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, viên chức hợp lý; hoàn thành việc xác định biên chế và sắp xếp bố trí cán bộ cho các đơn vị phù hợp với chức năng, nhiệm vụ.

Tiếp tục kiện toàn đội ngũ cán bộ giảng dạy, cán bộ lãnh đạo khoa chuyên môn trên tinh thần dân chủ, bảo đảm đúng tiêu chuẩn, đúng quy trình, quy định. Làm tốt công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo các cấp, coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cho cán bộ, giảng viên, quan tâm đầy đủ chế độ, chính sách cho cán bộ theo đúng quy định. Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, tiếp tục thực hiện luân chuyển cán bộ trong nội bộ Học viện, đẩy mạnh hoạt động thực tế của giảng viên theo nhiều hình thức linh hoạt nhằm tổng kết thực tiễn để gia tăng năng lực, phẩm chất của giảng viên, trong đó đẩy mạnh việc đi thực tế dài hạn.

Bốn là, xây dựng, củng cố các tổ chức Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Nữ công, Chi hội Cựu Chiến binh vững mạnh, phát huy quyền làm chủ và trách nhiệm của hội viên, đoàn viên tham gia xây dựng Đảng bộ, xây dựng Học viện.

Nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các tổ chức Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ban Nữ công, Hội Cựu Chiến binh, tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa Đảng uỷ, chi bộ, đảng viên với các tổ chức đoàn thể và quần chúng; kiên quyết đấu tranh khắc phục bệnh quan liêu, xa rời quần chúng. Mọi đảng viên phải có trách nhiệm nêu gương trong các phong trào quần chúng, gắn bó với chi bộ đảng và quần chúng nhân dân nơi cư trú.

Năm là, tăng cường công tác chính trị, tư tưởng; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khoá XII, Kết luận của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; làm tốt công tác phát triển đảng viên và quản lý, kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, đảng viên; xây dựng Đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh toàn diện.

Cải tiến và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ theo hướng phát huy dân chủ trong mọi hoạt động; thường xuyên tự phê bình và phê bình trên tinh thần xây dựng, tình thương yêu đồng chí, giúp nhau cùng tiến bộ. Phân công nhiệm vụ đảng viên cụ thể và sát thực, phù hợp với năng lực, sở trường của từng đảng viên, tạo điều kiện thuận lợi để đảng viên hoàn thành nhiệm vụ. Thực hiện đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên, chất lượng tổ chức đảng đúng quy trình, tiêu chuẩn. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và trong việc chấp hành Cương lĩnh, Điều lệ, nghị quyết của Đảng, của Học viện. Đảng bộ, Đảng uỷ phải thực sự là một tập thể đoàn kết, từng đồng chí đảng uỷ viên, từng đảng viên phải thực sự là tấm gương sáng trong tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất và luôn phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao để xứng đáng với thành tựu và bề dày truyền thống của Đảng bộ Học viện Chính trị khu vực I do nhiều thế hệ cán bộ, viên chức và người lao động qua các thời kỳ vun đắp.

Kết luận

Trong suốt 70 năm xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ Học viện chính trị khu vực I đã tuyệt đối trung thành với Đảng, với nhân dân, luôn khẳng định bản lĩnh, tác phong của người cán bộ "trường Đảng", vượt qua mọi khó khăn, thử thách, không ngừng học tập, nâng cao trình độ rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, đoàn kết nội bộ, xây dựng tình đồng chí thương yêu, nêu cao ý chí tự lực tự cường để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ và sự nghiệp tư tưởng, lý luận của Đảng.

Bối cảnh mới và yêu cầu phát triển bứt phá của đất nước hiện nay đòi hỏi Đảng phải tiếp tục đổi mới tư duy để phát triển trên cơ sở phát huy tiềm năng, vị thế, điều kiện thực tiễn của Việt Nam, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại. Trước yêu cầu đó, với nhiệm vụ chính trị của Học viện, Kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống là một cơ hội quý để nhìn lại chặng đường phát triển của mình, phát huy truyền thống lịch sử vẻ vang, nêu cao bản lĩnh cách mạng để hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân đã tin tưởng giao phó, xứng đáng là một trung tâm lớn để đào tạo; huấn luyện cán bộ.

Chú thích:

[1] Trường Đảng Liên khu III đặt tại Phủ Lý (Hà Nam); Trường Đảng Liên khu IV đặt tại vùng Chợ Cồn (Thanh Chương, Nghệ An); Trường Đảng khu Tả Ngạn đặt tại thị xã Hải Dương; Trường Đảng khu Tây Bắc đặt tại xã Hưng Khánh, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái; Trường Đảng khu Việt Bắc đặt tại Thái Nguyên.

[2] Trường Nguyễn Ái Quốc I đặt tại Hải Dương, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuộc ngành Nông nghiệp; Trường Nguyễn Ái Quốc II đặt tại quận Đống Đa – Hà Nội, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuộc ngành Công nghiệp; Trường Nguyễn Ái Quốc III đặt tại Thanh Hóa, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuộc ngành Thương nghiệp; Trường Nguyễn Ái Quốc VI (hợp nhất với hai Trường Đảng Tây Bắc và Việt Bắc, đặt tại Thanh Xuân - Từ Liêm - Hà Nội, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ dân tộc thiểu số các tỉnh miền núi phía Bắc.

[3] Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: giai đoạn (1983-1986) có tên là Trường Đảng cao cấp Nguyễn Ái Quốc; giai đoạn (1986-1993) có tên là Học viện Khoa học Xã hội Nguyễn Ái Quốc.

[4] Chỉ tính riêng giai đoạn 2018-2023, Học viện Chính trị Khu vực I đã đào tạo 229 lớp CCLLCT; 93 lớp bồi dưỡng (56 lớp bồi dưỡng được phân cấp và 37 lớp bồi dưỡng tự chủ của đơn vị).

[5] Năm 2021 Học viện có 169 bài viết các loại và đã đạt giải tập thể xuất sắc; 07 giải cá nhân: 01 giải A, 02 giải B, 02 giải C và 02 giải triển vọng; Năm 2022, có 175 bài viết. Năm 2022, trong đó có 01 giải khuyến khích cá nhân cấp Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, 05 giải cá nhân cấp Trung ương trong đó có 03 giải B, 01 giải C, 01 giải khuyến khích; Năm 2023 có 178 bài dự thi của cá nhân và nhóm thuộc 25 lớp, đã tổ chức sơ loại, sẵn sàng nộp dự thi các cấp theo yêu cầu của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

[6] Học viện đã nhận được 295 bài viết của học viên, tổ chức chấm và trao giải cho 17 bài viết của cá nhân đạt chất lượng tốt (02 giải A, 05 giải B, 07 giải C, 03 giải khuyến khích); có 23 tập thể được công nhận và trao giải, trong đó có 02 giải A, 04 giải B, 05 giải C, 03 giải khuyến khích, 09 giải tập thể tích cực.

[7] Từ năm 2019 đến năm 2023, giới thiệu sách cấp Học viện 20 cuốn; cấp khoa: 55 cuốn.